การบังคับใช้สิทธิบัตรโดยมิชอบ : ศึกษากรณี Patent Troll

Abstract

สิทธิบัตรมีลักษณะเป็นสิทธิผูกขาดที่ผู้ทรงสิทธิสามารถใช้อำนาจผูกขาดสร้างความได้เปรียบในการแข่งขันและการดำเนินการทางธุรกิจ อันทำให้ผู้ทรงสิทธิบัตรที่มีสิิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการแสวงหาประโยชน์และมีสิทธิที่จะกีดกันมิให้ผู้อื่นมาก้าวล่วงสิทธิในสิทธิบัตรของตน โดยนำหลักการคุ้มครองสิทธิบัตรดังกล่าวนี้ไปแสวงหาประโยชน์ในเชิงธุรกิจจนเกินความเหมาะสม โดยเฉพาะกลุ่ม Patent Troll ซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ผู้ทรงสิทธิบัตรไม่มีเจตนาที่จะผลิตสินค้าหรือใช้ประโยชน์ในสิทธิบัตรในเชิงพาณิชย์ปกติของตน แต่กลับบังคับใช้สิทธิโดยการใช้วิธีเรียกร้องเงินจากบุคคลหรือบริษัทอื่น ซึ่งพฤติกรรมของ Patent Troll นี้มักจะเกิดขึ้นในประเทศ สหรัฐอเมริกา และประเทศที่เป็นผู้นำด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี สารนิพนธ์ฉบับนี้จึงมุ่งศึกษาถึงการบังคับใช้สิทธิบัตรของ Patent Troll ในทางปฏิบัติของธุรกิจ รวมถึงแนวทางในการให้ความคุ้มครองสิทธิของผู้ทรงสิทธิบัตรตามหลักกฎหมายของประเทศสหรัฐอเมริกา ประเทศญี่ปุ่น และสหภาพยุโรป เพื่อศึกษาเปรียบเทียบขอบเขตการให้ความคุ้มครองสิทธิของผู้ทรงสิทธิบัตรในลักษณะของ Patent Troll ตามกฎหมายไทย เพื่อหาแนวทางที่เหมาะสมในการคุ้มครอง จากการศึกษาพบว่า การบังคับใช้สิทธิบัตรของผู้ทรงสิทธิในลักษณะของ Patent Troll นั้นเป็นการบังคับใช้สิทธิบัตรที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายอันเป็นการละเลยต่อเจตนารมณ์ของกฎหมายสิทธิบัตรที่ต้องการสร้างดุลยภาพระหว่างสิทธิของผู้ทรงสิทธิกับหน้าที่สาธารณะ ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียกับระบบสิทธิบัตรรวมทั้ง อุตสาหกรรมในประเทศ หากพฤติกรรม Patent Troll ขยายมาถึงประเทศไทย การแก้ปัญหาจะเป็นไปในลักษณะเดียวกับประเทศสหรัฐอเมริกา เนื่องจากมีบทบัญญัติกฎหมายที่เหมือนกัน จะแตกต่างกันในส่วนของกระบวนการดำเนินคดีสิทธิบัตร ซึ่งประเทศไทยมีทั้ง กระบวนการทางแพ่งและกระบวนการทางอาญา หากผู้ทรงสิทธิใช้การบังคับคดีทางอาญาจะก่อให้เกิดปัญหาที่รุนแรงมากยิ่งขึ้น

A patent is essentially a limited monopoly whereby the patent holder is granted the exclusive rights to have business and competitive advantages. The authorized patent holder has the rights by the law to make benefits and prevent his invention from exploiting. However, the principle of the patent rights protection has been misused by a patent troll. The Patent Troll is the patent holder who has no intention to produce or to make commercial profit from his invention by normal business practice but intends to charge a toll from an individual or a corporate. The Patent Troll behavior has been found mostly in the United States of America and other leading countries for innovation and technology. The dissertation emphasized the business perspective on Patent Troll’s compulsory patent licensing as well as the principle of the patent holder rights protection under the Law of the United States of America, Japan and the European Union to conduct a comparative study on Thai law’s patent holder rights protection in case of Patent Troll, to develop the proper patent protection protocol. The study result found that the Patent Troll’s compulsory patent licensing is an illegal practice as it is the negligence in the spirit of the law aiming to balance the rights of patent holder and the public functions. Imbalance of the rights and the public functions shall negatively affect the patent system and domestic industry. If the Patent Troll expands to Thailand, the resolution shall be the same as the one in the United States of America due to the similarities of legislated laws. However, the procedures shall be different since there are both commercial and criminal procedures in Thailand. If the Patent Owner choose to take the criminal procedure enforcement, the problem shall become more critical.