ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ของผู้เยี่ยมเยือนชาวไทย กรณีศึกษา อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา

Abstract

การศึกษาฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาความแตกต่างระหว่างพฤติกรรมการท่องเที่ยว ในแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์และปัจจัยด้านประชากรศาสตร์ ได้แก่ เพศ อายุ ระดับการศึกษา สถานภาพทางการสมรส อาชีพ และรายได้ 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยว แหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ เมื่อจำแนกตามปัจจัยด้านประชากรศาสตร์ ได้แก่ เพศ อายุ ระดับ การศึกษา สถานภาพทางการสมรส อาชีพ และรายได้ 3) เพื่อศึกษาอิทธิพลของปัจจัยภายในและ ปัจจัยภายนอกที่ส่งผลกับการตัดสินใจท่องเที่ยวในแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ตัวอย่างที่ใช้ ในการศึกษามาจากผู้เยี่ยมเยือนชาวไทยที่เดินทางเข้ามาท่องเที่ยวยังอุทยานประวัติศาสตร์ พระนครศรีอยุธยา โดยระยะเวลาในการเก็บข้อมูลระหว่างเดือนพฤษภาคม–มิถุนายน 2563 ใช้วิธีการสุ่มแบบเจาะจง จำนวน 400 คน โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือในการรวบรวมข้อมูล นำข้อมูลมาวิเคราะห์หาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติการทดสอบค่าที (t–test) การวิเคราะห์ความแปรปรวน (One–way ANOVA) การวิเคราะห์สมการถดถอยเชิงพหุ (Regression) ผลการศึกษาพบว่า ผู้เยี่ยมเยือนชาวไทยในแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ อุทยาน ประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุ 30–39 ปี มีสถานภาพสมรส ระดับ การศึกษาปริญญาตรี โดยส่วนใหญ่ประกอบอาชีพนักเรียน/ นักศึกษา และมีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 15,001–25,000 บาท พฤติกรรมการท่องเที่ยวของผู้เยี่ยมเยือนชาวไทยในแหล่งท่องเที่ยวเชิง ประวัติศาสตร์ อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา พบว่า ผู้เยี่ยมเยือนชาวไทยส่วนใหญ่เคย เดินทางมาท่องเที่ยวอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยาแล้ว 1 ครั้ง มีวัตถุประสงค์ในการมา ท่องเที่ยวเพื่อพักผ่อน/ ท่องเที่ยว ระยะเวลาในการมาท่องเที่ยว คือ ไปเช้า–เย็นกลับ มีค่าใช้จ่ายใน การมาท่องเที่ยวมากกว่า 2,000 บาท ส่วนใหญ่ไปท่องเที่ยวกับเพื่อน และมีระยะเวลาในการวางแผน เดินทางล่วงหน้าสำหรับการท่องเที่ยว จำนวน 1–2 วัน โดยส่วนใหญ่วางแผนการท่องเที่ยวด้วยตัวเอง และมีการค้นคว้าข้อมูลในการมาท่องเที่ยวจากอินเทอร์เน็ต ปัจจัยภายในที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ อุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา พบว่า อันดับแรกคือ ด้านแรงจูงใจทางวัฒนธรรม รองลงมา คือ ด้านแรงจูงใจทางด้านสถานภาพและชื่อเสียง และด้านแรงจูงใจทางกายภาพ ตามลำดับ และ ปัจจัยภายนอกที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวแหล่งท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ อุทยาน ประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา พบว่า อันดับแรกคือ ด้านสิ่งแวดล้อม รองลงมาคือ ด้านเศรษฐกิจ และด้านเทคโนโลยีและการประชาสัมพันธ์ ตามลำดับ ผลการทดสอบสมมติฐาน พบว่า ลักษณะทางประชากรศาสตร์ ได้แก่ เพศ อายุ สถานภาพ ระดับการศึกษา อาชีพ และรายได้ต่อเดือน ที่แตกต่างกัน ส่งผลให้การตัดสินใจท่องเที่ยวเชิง ประวัติศาสตร์แตกต่างกัน ปัจจัยภายในทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านแรงจูงใจทางกายภาพ ด้านแรงจูงใจ ทางวัฒนธรรม ด้านแรงจูงใจระหว่างบุคคล และด้านแรงจูงใจทางด้านสถานภาพและชื่อเสียงส่งผลต่อ การตัดสินใจท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่า ด้านแรงจูงใจทางกายภาพส่งผลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์มากที่สุด (β = .362) และปัจจัยภายนอกทั้ง 5 ด้าน ได้แก่ ด้านการเมือง ด้านเศรษฐกิจ ด้านเทคโนโลยี ด้านสังคม และด้านสิ่งแวดล้อม ส่งผลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์อย่างมีนัยสำคัญ ทางสถิติที่ระดับ 0.05 เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า ด้านสิ่งแวดล้อมส่งผลต่อการตัดสินใจท่องเที่ยว เชิงประวัติศาสตร์มากที่สุด (β = .315)

The objectives of this research were to study the differences in travel behavior for historical tourism and the demographic factors which included gender, age, education, marriage status, occupation, and income, as well as to examine the factors influencing the decisions for visits to historical sites when classified by the demographic factors. Investigating the impact of internal and external factors influencing the decisions to visit historical sites was also carried out. The sample group comprised 400 Thai tourists who visited Ayutthaya Historical Park as selected by the purposive sampling method. A questionnaire was used for data collection from May to June 2020. The collected data was analyzed to find the percentage, mean and standard deviation. Statistics such as t-test, analysis of variance, and multiple regression analysis were also utilized. The research results illustrated that most Thai visitors who visited Ayutthaya Historical Park were married women aged between 30–39 years old who had graduated with a bachelor’s degree. Many of them were students and earned 15,001–25,000 THB per month. Regarding their tourism behavior, the majority of Thai visitors had visited Ayutthaya Historical Park in the past for recreation, usually for a one–day trip which had a budget over 2,000 THB. They mostly traveled with friends and had planned for the trip 1–2 days in advance by searching for information from the internet. The first internal factors affecting the decision on historical tourism to Ayutthaya Historical Park visit were the cultural motivation, followed by status, prestige motivation, and physical motivation, respectively. For the external factors, the environment was the most influential factor, followed by economic, technological, and public relations factors, respectively. The hypothesis test results showed that the different demographic factors which included gender, age, education, marriage status, occupation, and income resulted in different decisions on historical tourism. Furthermore, the four internal factors which were physical, cultural, interpersonal, and status and prestige motivation affected the decision on historical tourism with a statistical significance of 0.05. When considering by aspect, physical motivation affected the decision on historical tourism the most (β = .362). Moreover, the five external factors including political, economic, technological, social, and environmental had an impact on decision-making with a statistical significance of 0.05. When considering by aspect, the highest impact was from the environmental factor (β = .315).