การดำเนินคดีแบบกลุ่มในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์

Abstract

ในปัจจุบันการพัฒนาของเทคโนโลยีสารสนเทศ ทำให้รูปแบบการเผยแพร่งานอันมีลิขสิทธิ์พัฒนามาสู่การเผยแพร่ต่อสาธารณชนผ่านระบบอินเตอร์เน็ต ซึ่งต้องกระทำโดยผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ ในฐานะผู้ใช้บริการที่นำงานอันมีลิขสิทธิ์ในรูปแบบของสื่อดิจิตอล (Digital Media) เข้าสู่ระบบของผู้ให้บริการ ที่เป็นผู้ให้บริการด้านระบบคอมพิวเตอร์และเว็บไซต์ที่เรียกว่า Internet service provider ด้วยกระบวนการเผยแพร่งานอันมีลิขสิทธิ์ทางออนไลน์ที่สะดวก ประหยัดและรวดเร็ว กระบวนการดังกล่าวนี้ก่อให้เกิดผลกระทบตามมาเช่นกันคือ เกิดการละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ในระบบคอมพิวเตอร์ของผู้ให้บริการ ทำให้ผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานสร้างสรรค์ประเภทเดียวกันที่มีจำนวนมากถูกละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์จากการละเมิดลิขสิทธิ์ในคราวเดียวกัน ส่งผลให้เกิดกลุ่มบุคคลของผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่ถูกละเมิดลิขสิทธิ์บนพื้นฐานการมีข้อเท็จจริงจากการกระทำความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์ที่เหมือนกัน นำมาซึ่งลักษณะเฉพาะของกลุ่มบุคคลผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่มีสิทธิใช้กระบวนการดำเนินคดีแบบกลุ่มหรือ Class Action ในการดำเนินคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ ประเด็นปัญหาดังกล่าวจึงนำมาสู่ประเด็นการศึกษาวิจัยในส่วนของการดำเนินคดีแบบกลุ่มในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ เพื่อศึกษาหลักเกณฑ์การให้ความคุ้มครองตามหลักกฎหมายการดำเนินคดีแบบกลุ่มหรือ Class action ต่อการดำเนินคดีกับผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์จำนวนมากในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ จึงต้องทำการศึกษาในส่วนของการให้ความคุ้มครองแก่ทรัพย์สินทางปัญญาในระบบอินเตอร์เน็ต โดยเลือกศึกษาถึงการคุ้มครองชั่วคราวก่อนฟ้องคดีในงานอันมีลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาตรา 32/3 ซึ่งเป็นข้อยกเว้นการละเมิดลิขสิทธิ์ของผู้ให้บริการระบบอินเตอร์เน็ตและเว็บไซต์ และเป็นบทกฎหมายที่เกี่ยวกับประเด็นการละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ ดังนั้น การนำวิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มมาใช้ในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ จึงต้องพิจารณาหาแนวทางการให้ความคุ้มครองและกระบวนวิธีพิจารณาที่มีความเหมาะสมในการนำไปใช้ในทางปฏิบัติร่วมกัน จากการศึกษาวิจัยพบว่าเมื่อเกิดคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์และมีบุคคลผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่ต้องเสียหายจากการถูกละเมิดลิขสิทธิ์เป็นจำนวนมาก โดยมีข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายเช่นเดียวกัน นำมาซึ่งลักษณะเฉพาะของกลุ่มผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่มุ่งหวังผูกพันตนในคำพิพากษาของคดี การจะได้รับอนุญาตให้ใช้วิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ ต้องมีข้อเท็จจริงในคดีว่าโจทก์และสมาชิกกลุ่มเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ในงานสร้างสรรค์ประเภทเดียวกัน จึงทำให้กลุ่มของผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ที่มีจำนวนมากนี้เป็นกลุ่มบุคคลที่มีข้อเท็จจริงและข้อกฎหมายเหมือนกัน มีลักษณะเฉพาะของกลุ่มและมุ่งหวังจะผูกพันตนคำพิพากษา ในส่วนของบทกฎหมายประเทศไทยตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 222/4 ประกอบมาตรา 222/8 จะเห็นได้ว่า บทกฎหมายไทยนั้น วางหลักเกณฑ์ที่อนุโลมให้นำวิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มมาปรับใช้ในคดีของกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาที่เป็นหนึ่งในกฎหมายพิเศษของประเทศไทย และเมื่อพิจารณาจากพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาตรา 32/3 กฎหมายมิได้ปิดกั้นไม่ให้ใช้วิธีการอื่นใดในการดำเนินคดีละเมิดลิขสิทธิ์ต่อไปในภายหลัง เพียงแต่ผู้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์จะต้องใช้มาตรการคุ้มครองชั่วคราวก่อนฟ้องคดีละเมิดลิขสิทธิ์ในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ จึงจะใช้วิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มดำเนินคดีเกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ต่อไปเท่านั้น ดังนั้น ผู้วิจัยจึงเสนอว่า สามารถนำวิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มเข้ามาปรับใช้ในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ได้ โดยจะต้องดำเนินคดีในส่วนของการละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ด้วยพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 มาตรา 32/3 และ พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2560 มาตรา 20 เสียก่อนแล้วจึงใช้วิธีการดำเนินคดีแบบกลุ่มในคดีละเมิดลิขสิทธิ์ออนไลน์ตามรูปแบบของการดำเนินคดีแบบกลุ่มต่อไป

Nowadays, with the advancement of information technology, a methodologist of distribute a copyrighted work become a distribute by authority upload copyrighted work to internet systems as a subscriber that upload copyrighted work in digital media to internet systems of service provider. The processes of distribution of online copyrighted work is convenient low-cost and fast, they affected to online copyright infringement in internet systems of service provider. The numerous of authority in the same categories has online copyright infringement affect to be the group of the online copyright infringement authority has the common fact and law to be typical of claim, to litigate as Class Action. Accordingly, this study focus on Class Action in online copyright infringement. By studying Class Action in online copyright infringement between study about protection in online Intellectual Property by focusing on Injunctive Relief before litigation in section 32/3. This section is the exception copyright infringement of service provider. In addition, class action in online copyright infringement must concern about the protection and procedure to be appropriate to application. As a result, when online copyright infringement with numerous of injured ownership from infringement by the same common of fact and law to be typical of claim and bounds in judgement. Certification in order of online copyright infringement must have a fact of caselaw that representative and class members are the authority in the same categories of copyright works which mean class of authority having a common of fact and law to be typical of claim and bounds in judgement. In Thailand, The civil procedure section 222/4 and 222/8 is accepted that class action can be used in Intellectual Property caselaw as specialist law of Thailand between considers in Copyright Act B.E. 2537 section 32/3 and Computer-related Crime Act B.E. 2550 section 20 does not reject other procedure to be litigation in copyright infringement case. The researcher proposed the authority must use process of Notice and Takedown by Copyright Act B.E. 2537 section 32/3 and Computer-related Crime Act B.E. 2550 section 20 before files an online copyright infringement case law to use class action as the main procedure on this case.